Το F-16 Fighting Falcon της Lockheed Martin είναι ένα μαχητικό αεροσκάφος πολλαπλών ρόλων που χρησιμοποιείται από 22 χώρες παγκοσμίως. Αποτέλεσε προϊόν του διαγωνισμού LWF που διεξήγαγε η USAF το 1972, αναζητώντας ένα μικρό, ελαφρύ και χαμηλού κόστους μαχητικό, που θα χαρακτηριζόταν τόσο από τις υψηλές επιδόσεις, όσο και από την ευκολία συντήρησης.
Το Βέλγιο, η Ολλανδία, η Δανία και η Νορβηγία, έψαχναν επίσης για τον αντικαταστάτη των F-104G Starfighter που διέθεταν και η επιλογή της USAF θα αποκτούσε σημαντικό προβάδισμα απέναντι στις άλλες υποψηφιότητες. Η τελική επιλογή θα γινόταν μεταξύ του ΥF-16 της General Dynamics και του YF-17 της Νοrthrοp. Τον Ιανουάριο του 1975, το YF-16 ανακηρύχθηκε νικητής ξεκινώντας την ιστορία του πλέον αναγνωρίσιμου μαχητικού των τελευταίων δεκαετιών. Η επιτυχία του F-16 θα ξεπερνούσε κάθε προσμονή, με πάνω από τέσσερις χιλιάδες μαχητικά του τύπου να πετούν σήμερα σε ολόκληρο τον κόσμο με 23 διαφορετικά εθνόσημα.
| ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ | |
|---|---|
| Κατασκευαστής | General Dynamics (Lockheed Martin) |
| Διαστάσεις (Μ/Π/Υ) | 15,03/9,45/5,09 μέτρα |
| Βάρος (άδειο/μέγιστο) | 8,853/16.875 κιλά |
| Εμβέλεια | 2.100 ν.μ. (3.900 χιλ) |
| Μέγιστη ταχύτητα | 1.500 mph (sea level) / 2,05 mach |
| Μέγιστη οροφή | 50.000 ft (15 χιλ) |
| Αρχικός βαθμός ανόδου | 15,240 μέτρα / λεπτό |
| Κινητήρες | Pratt and Whitney F100-PW-200/220/229 ή General Electric F110-GE-100/129 |
| Μέγιστη ώση | 27.000 lbs (12.150 κιλά) |
| Οπλισμός | πυροβόλο M-61A1 20mm με 500 βλήματα μέχρι έξι πυραύλους Αέρος-Αέρος, συμβατικά πυρομαχικά Αέρος-Αέρος και Αέρος-Επιφανείας και ατρακτίδια ηλεκτρονικών αντιμέτρων |
Το F-16 μπορεί να φέρει μεγάλη ποικιλία οπλικών συστημάτων Αέρος-Αέρος και Αέρος-Επιφανείας, να εκτελέσει αναχαιτίσεις, αποστολές αεροπορικής κυριαρχίας και ρίψη κατευθυνόμενων βλημάτων για την προσβολή στόχων μεγάλης σημασίας στο έδαφος, εγγύς αεροπορική υποστήριξη σε τμήματα εδάφους, καταστολή εχθρικής αεράμυνας και αποστολές βύθισης πλοίων σε συνθήκες παντός καιρού. Η ευελιξία του αεροσκάφους είναι εξαιρετική επιτρέποντας ελιγμούς μάχης έως και τα 9Gs, ενώ το πιλοτήριο προσφέρει ελεύθερη ορατότητα 360 μοιρών προς όλες τις κατευθύνσεις. Το F-16 ήταν το πρώτο αεροδυναμικά ασταθές αεροσκάφος, διαθέτοντας Μετριασμένη Στατική Ευστάθεια (RSS-Relaxed Static Stability) που έχει σαν αποτέλεσμα μεγάλους λόγους άνωσης προς οπισθέλκουσα και μείωση των φορτίων κατά τη διάρκεια των ελιγμών. O έλεγχος του αεροσκάφους είναι δυνατός χάρη στην ύπαρξη ηλεκτρονικού συστήματος πτήσης (Fly-by-wire), το οποίο και το διατηρεί πάντα μέσα στα όρια του φακέλου πτήσης.
Μπλοκ παραγωγής F-16
Καθώς τα F-16 άφηναν τη γραμμή παραγωγής, καινούργια συστήματα αναπτύσσονταν και έβρισκαν το δρόμο τους προς τα αεροσκάφη. Αυτό δημιούργησε τις διάφορες παρτίδες οι οποίες και δείχνουν τον εξοπλισμό του κάθε αεροσκάφους. Οι πρώτες παρτίδες ήταν τα block 1, 5 και 10 στα οποία δεν έγινε κανένας εκσυγχρονισμός. Με το block 15 αρχίζει το Πολυεθνικό Πρόγραμμα Σταδιακών Βελτιώσεων I (MSIP I - Multi Staged Improvement Programme). Τα αεροσκάφη από το block 20 και πάνω έχουν τόσες βελτιώσεις που αξίζουν μια καινούργια ονομασία. Ανάμεσα στις κυριότερες εξωτερικές διαφορές περιλαμβάνεται η επιμήκυνση της βάσης του κάθετου σταθερού καθώς και η μεγαλύτερης διατομής εισαγωγή αέρα, για τα αεροσκάφη που έχουν τον κινητήρα GE-110-GE-100. Από τις εσωτερικές διαφορές, κυριότερη είναι η χρήση του καινούργιου ραντάρ πολλαπλών διαμορφώσεων APG-68 της Hughes, καθώς και τα καινούργια ηλεκτρονικά του αεροσκάφους.
Επόμενο ορόσημο στη γραμμή παραγωγής των F-16 είναι τα αεροσκάφη του block 30 (MSIP III). Είναι τα πρώτα που διαθέτουν τον κοινό θύλακα κινητήρα και μπορούν να δεχτούν είτε τον PW F100, είτε τον GE F110, που αποδίδουν μέχρι και 5000 λίβρες περισσότερη ώση. Στην πραγματικότητα η εναλλακτική λύση είναι μόνο θεωρητική, καθώς το αεροσκάφος μπορεί να λάβει τον ένα ή τον άλλο κινητήρα αλλά όχι να εναλλάσσει ανάμεσα στους δύο. Αυτό συμβαίνει επειδή τα αεροπλάνα διαθέτουν σημεία στήριξης τόσο για τον F100 όσο και τον F110, δεν διαθέτουν όμως την υποδομή για να εξυπηρετήσουν και τους δύο τύπους κινητήρων. Τα αεροσκάφη Βlock 32 είναι περισσότερο συγγενής με τα Block 25, αφού χρησιμοποιούν τον κινητήρα F100Κ στην έκδοση ΡW-220 που αποδίδει 10.790 κιλά.
Eπόμενο μοντέλο σε παραγωγή είναι τα F-16C/D block 40/42 τα οποία εισάγουν και πραγματική ικανότητα παντός καιρού. Είναι εξοπλισμένα για να μεταφέρουν το ατρακτίδιο LANTIRN, έχουν καινούργιο σύστημα ναυτιλίας και πλοήγησης (GPS), εξελιγμένο ραντάρ APG-68V, αυτόματη παρακολούθηση αναγλύφου και ικανότητα εκτόξευσης πυραύλων HARM II. Τα αεροπλάνα αυτών των παρτίδων παραγωγής έχουν σημαντικά ενισχυμένο σκελετό ενώ το όριο ζωής τους είναι αυξημένο κατά 50% σε σχέση με τα προηγούμενα μοντέλα. Αναφορικά με τα ηλεκτρονικά το αεροσκάφος διαθέτει νέο ραντάρ APG-68(V), αυξημένη χωρητικότητα στον υπολογιστή ελέγχου βολής, νέο βελτιωμένο σύστημα ελέγχου βολής, δορυφορικό σύστημα ναυτιλίας και νέο ολογραφικό HUD ευρείας γωνίας. Η κύρια διαφορά ανάμεσα στα αεροσκάφη του Block 40 και 42 είναι ότι τα δεύτερα διαθέτουν τον κινητήρα F100-PW-220.
Τέλος, τα αεροσκάφη block 50/52 διαθέτουν την τρίτη γενιά των κινητήρων, δηλαδή τον F-110-GE-29 της General Electric και τον F-100-PW-229 της Pratt & Whitney, ενώ εξοπλίζονται με νέο ραντάρ APG-68(V)5 με τεχνολογία VHSIC. Το 1994 ξεκίνησαν δοκιμές του ατρακτιδίου ASQ-213 που επιτρέπει την καλύτερη σκόπευση των ΗΑRΜ δίνοντας έτσι στα F-16 Block 50D/52D τη δυνατότητα να εκτελέσουν αποστολές Καταστολής Αεράμυνας (SEAD) με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Τα Block 52 είναι ουσιαστικά όμοια, εκτός του κινητήρα που είναι ο F100-PW-129 IPE.
Η Πολεμική Αεροπορία διαθέτει 140 αεροσκάφη, τύπων block30, block50, block52+.
Τα πρώτα F-16 παραγγέλθηκαν από την Ελλάδα το 1988 και ήταν F-16 block30. Η αγορά αυτή, με το όνομα Peace Xenia I έφερε στην Ελλάδα 40 μαχητικά του τύπου αυτού. Το 1997 παρεδόθησαν και αεροσκάφη τύπου block50 με το πρόγραμμα Peace Xenia II. 40 αεροσκάφη παρεδόθησαν, πολλά από τα οποία ήταν ειδικά τροποποιημένα για τις ανάγκες της ΠΑ. Το 2000, παραγγέλθηκαν με το πρόγραμμα Peace Xenia III άλλα 50 block52, η παράδοση των οποίων τελείωσε το 2004. Τέλος, με μια απόφαση που προκάλεσε πολλές διαμαρτυρίες, το 2005 η Ελληνική Κυβέρνηση αποφάσισε την αγορά άλλων 30 F-16 block52 διατηρώντας την επιλογή για άλλα 10 η οποια δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Σε αυτήν την 20ετία, τα ελληνικά F-16 έχουν περάσει από διάφορες αναβαθμίσεις.
Τα ελληνικά F-16 θεωρούνται από τα πιο προηγμένα στον τομέα τους. Χαρακτηριστικό είναι ότι η Πολεμική Αεροπορία αρνήθηκε την αγορά μεταχειρισμένων αεροσκαφών από τις ΗΠΑ για την αναβάθμιση της στο ρόλο του πυρηνικού πολέμου στο ΝΑΤΟ. Η αιτιολογία ήταν ότι τα προσφερόμενα αεροσκάφη δεν συμβάδιζαν με τις τεχνολογικές και υπηρεσιακές δυνατότητες των ήδη υπάρχοντων.
Το F-16 στην Πολεμική Αεροπορία χρησιμοποιείται για ρόλους βομβαρδισμού και αεράμυνας. Όντας πιθανώς το πιο γνωστό μαχητικό στο ελληνικό κοινό, το F-16 βρίσκεται συχνά εμπλεκόμενο σε επεισόδια στο Αιγαίο με την Τουρκική Πολεμική Αεροπορία. Το 2006, ένα από αυτά κατέληξε τραγικά, με ένα ελληνικό και ένα τουρκικό F-16 να συγκρούονται κατά τη διάρκεια εμπλοκής, γεγονός που κατέληξε στον θάνατο του σμηναγού Κωνσταντίνου Ηλιάκη και σε προσωρινή ένταση μεταξύ των δύο χωρών. Συνολικά, σε ασκήσεις και εμπλοκές, έχουν καταστραφεί 8 αεροσκάφη (7 blk30 και 1 blk52).
Τα F-16 της ΠΑ χρησιμοποιούνται συχνά σε διάφορες ασκήσεις του ΝΑΤΟ και ελληνικές και φέρουν ιδιαίτερη παραλλαγή, ειδικά σχεδιασμένη για το περιβάλλον του Αιγαίου (Aegean Ghost). Είναι ίσως το πιο γνωστό στο ελληνικό κοινό μαχητικό που χρησιμοποιεί αυτή τη στιγμή η Πολεμική Αεροπορία.
Τα ελληνικά F-16 διαφέρουν σε ορισμένα στοιχεία τους από τα F-16 άλλων χωρών. Εκτός από την προαναφερθείσα παραλλαγή, τα block30 φέρουν το ειδικά σχεδιασμένο σύστημα ηλεκτρονικής προστασίας ASPIS (Advanced Self Protection Integrated Suite) αλλά και προβολέα αναζήτησης. Τα block52+ φέρουν και σύμμορφες δεξαμενές καυσίμου(Conformal Fuel Tanks,CFT's) , που επιτρέπουν επιπλέον ακτίνα δράσης στα αεροσκάφη αυτά χωρίς να τα επηρεάζουν αεροδυναμικά. Επίσης, χρησιμοποιούν το σκοπευτικό επί κάσκας JHMCS καθώς και το βλήμα Α-Α IRIS-T.
No comments:
Post a Comment